Muíños de Abaixo e de Arriba

Hoxe rematamos o noso percorrido sobre os muíños de auga de Forcadela, neste viaxe fomos de punta a punta da parroquia, dende o Ferreiro ata a Ponte e dende A Cova ata Os Muíños. 

Neste itinerario visitamos varios tipos de muíños de diferentes estilos de construción e de distintas épocas, agora ímonos pondo en marcha para chegar o noso destino de hoxe, para iso temos que volver o camiño do barrio da Cova, onde xa atopamos o muíño da Figueira (en artigos anteriores).

Camiño A Cova - Os Muíños

Seguimos este fermoso camiño que vai paralelo ao río de Forcadela, que nos leva a observar os últimos piñeirais e carballos da zona, camiñamos ata chegar a un claro onde o camiño bifúrcase levándonos a atopar o primeiro muíño chamado o De Abaixo, situado nunha fondura no terreo que logo da paso ás leiras de labrado dos veciños. 

Muíño de Abaixo

Este muíño é o único en Forcadela que inda conserva a soleira de pedra na entrada, xusto enriba da porta para protexerse da choiva por iso, inda pódese apreciar o seu número (11) pintado no seu lintel na porta, o muíño está situado no leito de antigas canalizacións de auga agora xa esquecidas, imaxinando este antigo leito podemos esbozar como sería o salto de auga deste lugar. 

Fondura no terreo co muíño de arriba

Votando a vista máis arriba, o camiño por onde viñemos parar aquí, atopámonos co segundo muíño de hoxe o que se lle chama o De Arriba, estes dous muíños de auga forman un conxunto de gran valor histórico e paisaxístico, cunha gran fermosura o estar moi ben integrados na paisaxe, estes muíños foron restaurados tamén no 2004 igual que o da Figueira. 

Muíño de Arriba

Vou facer un inciso no noso percorrido para comentar unha anécdota de xuventude que o pasar por estes camiños volven a min, xa nin me acordo do ano pero máis de vinte seguro, eran os días previos a San Xoán, tiñamos que buscar leña pa fogueira, algún veciño collíalle o tractor ó avó, e iamos todos os amigos dentro do tractor baixando o camiño da Fontenova, que vai dar a antigo serradoiro, e seguiamos a senda da antiga Gavilleira ata os baldíos a coller troncos vellos e caídos. 

Voltámos o que hoxe nos importa e reportar novas informacións atopadas ultimamente, uns cadernos de campo de Catastro de novembro de 1921, onde aprécianse os debuxos destes muíños e moita información deles. 

Muíño de Arriba

Dinos que estes muíños tiñan dimensións moi parecidas, roldaban os 14 metros cadrados, estaban revogados con arxila e que no de Abaixo, a roda hidráulica era de ferro, nos debuxos tamén nos mostran que había unha moa de pedra pousada nas proximidades do de Abaixo. 

Debuxo dos Muíños

Informes nos que tamén nos contan que pertencían a familias coma a de Nazarío García Pérez, Marcial Barreiro Álvarez e outros. 

Antigo cauce dos muíños

É posible que existira un sétimo muíño máis arriba no río por algúns restos e datos atopados, o que ese antigo muíño fora preparado co tempo e transformado para ser parte do antigo serradoiro pero iso xa o falaremos en vindeiros artigos. 

Aquí rematamos este percorrido sobre os muíños fariñeiros da parroquia, seis muíños que inda hoxe podémolos contemplar, parte da nosa historia que urxe coidala e restaurar para que os que veñen detrás de nos coñezan estes recordos do pasado e parte do noso orixe como pobo. 

Os dous muíños

Desde este humilde blogue faemos unha chamada de emerxencia para recordarlle as autoridades competentes, que a ver se xa se dan de conta que Forcadela necesita moitas cousas, entre elas coidar do noso patrimonio e o noso contorno natural tan destruído ultimamente e que ninguén parece importarlle o máis mínimo, para recalcar a importancia do noso bosque que xa era reflexada en palabras de historiadores coma Marc Bloch: “tan inhóspito en muchos aspectos, el bosque dista mucho de ser inútil. Ningún dominio parecía completo si no tenía el suyo”.